دف و نی از ابزار سماع اند و سماع ترکیب رقص و موسیقی و اصل سماع شیفتگی و وجد و شور استکه جان رها کرئن می خواهد و جامه دریدن و جانانه عشق را به حق را در ذره دره ی جان جستن و فرا فکندن آن که حضرت مولانا سر آمد همه این شوریده گان است و دست افشانیش ملکوتی و عین شوریدگی.
دراویش کرد فرزندان و نوادگان و پیروان اویند که با نوای دف و نی و تاس از سر جان بر می خیزند و جان پاره کرده و حی الله(خدا زنده است) گویان با نوای خواننده ای عاشق که اشعار عرفانی را سوزناک و پر شور می خواندسماع می کنندو این سماع را عبادتی می خوانند ذره ذره وجود را می طلبد و تمام عشق را در وجود دارد.